Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB),

 

1. DEHB’nin Yaygınlığı

DEHB’nin görülme oranları dünya genelinde artış göstermektedir. Çocuklarda %5-10 arasında, yetişkinlerde ise %2-5 arasında değişen oranlarda yaygınlık bildirilmiştir. Bu artışın nedenleri şu şekilde açıklanabilir:
• Tanı Yöntemlerinin İyileşmesi:
Geçmişte teşhis edilemeyen birçok durum, günümüzde gelişen psikiyatrik tanı araçlarıyla belirlenebilmektedir. Bu da yaygınlığın artmış gibi görünmesine neden olabilir.
• Toplumun Bilinçlenmesi:
Aileler, öğretmenler ve sağlık çalışanları DEHB belirtilerini daha iyi tanımlayabilmekte, bu da teşhis oranlarını artırmaktadır.
• Yaşam Tarzı ve Çevresel Etkenler:
Modern yaşamın hızlı temposu, dijital cihazların yoğun kullanımı, düşük fiziksel aktivite ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları DEHB belirtilerini tetikleyebilir.
2. DEHB Çağın Hastalığı mı?
DEHB’nin çağın hastalığı olup olmadığına dair iki farklı görüş bulunmaktadır:
a. Çağın Hastalığı Olduğu Görüşü:
• Dijital Teknolojinin Etkisi:
Çocuklar ve yetişkinler, sürekli uyarıcılarla dolu bir ortamda yaşamaktadır. Sosyal medya, video oyunları ve anlık bildirimler dikkatin dağılmasına ve hiperaktivite benzeri davranışların artmasına neden olabilir.
• Hızlı Tüketim ve Sabırsızlık Kültürü:
Modern yaşam, hızlı sonuçlar elde etmeyi teşvik ederken, odaklanma ve sabır gerektiren faaliyetleri zorlaştırmaktadır. Bu da DEHB belirtilerine benzeyen durumların yaygınlaşmasına yol açabilir.
b. Evrensel Bir Durum Olduğu Görüşü:
• DEHB tarih boyunca var olmuştur. Ancak günümüzde daha görünür hale gelmiştir.
• İnsanların dikkat süresindeki farklılıklar, toplumun ve iş yaşamının değişen beklentileri nedeniyle daha fazla önem kazanmaktadır.
a. Çocuklar İçin:
1. Eğitim ve Destek:
Öğretmenlerin ve ailelerin DEHB konusunda bilinçlendirilmesi önemlidir. Çocuklar için bireyselleştirilmiş eğitim programları oluşturulmalıdır.
2. Fiziksel Aktivite:
Spor ve oyunlar, çocukların enerjisini doğru şekilde yönlendirmesine yardımcı olabilir.
3. Teknoloji Kullanımı:
Dijital ekran süresi sınırlandırılmalı ve odaklanmayı teşvik eden aktiviteler tercih edilmelidir.
b. Yetişkinler İçin:
1. Kognitif Davranışçı Terapi (CBT):
Duygu düzenleme ve planlama becerilerini geliştirmeye yardımcı olur.
2. İlaç Tedavisi:
Metilfenidat ve atomoksetin gibi ilaçlar, belirtileri azaltmada etkili olabilir.
3. Zaman Yönetimi Teknikleri:
Planlayıcılar, hatırlatıcılar ve görev listeleri ile günlük yaşam düzenlenebilir.

Bir sonraki konu Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğunun , stres ve depresyon arasındaki benzerlik ilişkisi veya Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun iş yaşama dengesi ve çocuklar için eğitim hayatına etkileri olabilir .